یزد فردا: حوزه علمیه خواهران استان یزد گفت: شواهد قرآنی زیادی وجود دارد که آیه ۵۵ سوره مائده«انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنو» به معنای ولایت و سرپرستی بر مؤمنان و در واقع روح ماجرای غدیر است که در ۲۴ ذی الحجه نازل شد.

۲۴ ذی الحجه مصادف با نزول آیه تطهیر(آیه ۳۳ سوره احزاب) و روز صدور حدیث کساء در سال دهم هجری است که پیامبر اهل بیت خود را پیش از مباهله با مسیحیان نجران زیر عبا جمع کرد و سپس آیه تطهیر نازل شد و در جریان مباهله (که مسیحیان از مباهله منصرف شدند)؛ آیه ۶۱ سوره آل عمران نازل شد.

در ۲۴ ذی الحجه  سال دهم هجری یکسال پس از واقعه مباهله بود که امیرالمؤمنین در حال رکوع انگشتر خود را به سائل داد و آیه ۵۵ سوره مائده مشهور به آیه ولایت نازل شد.

۲۵ ذی الحجه سال نهم یا دهم هجری آیات «هل اتی» در سوره انسان(دهر) در شأن امیرالمومنین و فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسین (ع) نازل شده است.

این مهم بعد از سه روز روزه آنان و اعطای افطارشان به مسکین و یتیم و اسیر بود که آن طعام بهشتی نازل شد.

برای تشریح یکی از وقایع ۲۴ ذی الحجه و نزول آیه ولایت (۵۵سوره مائده)در شأن امیرالمؤمنین علی(ع) که انگشتری خود را در مسجد و در حال رکوع به سائل بخشیدند در گفتگو با استاد حوزه علمیه خواهران استان یزد به گفتگو نشستیم که آن را روح ماجرای غدیر و آیه اکمال دانست.

خانم  منصوره شاکری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری«حوزه» در یزد، اظهار داشت: مسئله غدیر همچنان جاری و زنده است و در هر لحظه و روز می توان درباره آن گفتگو کرد چون زندگی ما وابسته به مسئله ولایت است.

وی اظهار داشت: در رابطه با «غدیر»در قرآن در سه مرحله بیان شده  که اولین مرحله مقدمه قرآنی آن ورود به غدیر و آیه تبلیغ « إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ» است.

استاد حوزه علمیه خواهران استان یزد افزود: مرحله دوم قرآنی درباره غدیر «نتیجه قرآنی غدیر» است که در آیه سوم مائده« اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً»آمده و به آیه اکمال مشهور است.

شاکری، سومین مرحله قرآنی درباره غدیر را مرحله «محتوایی قرآنی غدیر» عنوان کرد و گفت: در ماجرای غدیر و حجة الوداع « من کنت مولاه و هذا علی مولا» است که بیشترین گفتکو درباره آن بیان می شود و در واقع محوریت ماجرای غدیر و این بخش زندگی پیامبر، بخش «ولایت» و  واژه «مولا»ست.

*روح ماجرای غدیر کدام آیه از قرآن است؟

وی بار دیگر با تأکید بر آیه ۵۵ سوره مائده، این آیه را روح ماجرای غدیر دانست و افزود: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ» و محتوا و درونمایه غدیر همین آیه است.

استاد حوزه علمیه خواهران استان یزد تصریح کرد: با نگاه به ابتدای آیه« انما ولیکم الله و رسوله والذین امنو»در می یابیم که «انّما» در ادبیات عرب ادات حصر و در زبان فارسی انحصار است و انّ +ما اثبات امری یا چیزی برای کسی و سلب آن از دیگران است و در امور بلاغی دونوع وجود دارد.

خانم شاکری ادامه داد:به طور مثال «زید فقط کاتب است» یعنی فقط یک کار را برای فردی ثابت می کنیم و در مورد دوم «کاتب فقط زید است» و این معنای وصفی را برای شخصی ثابت می کند و در واقع در این آیه از نوع دوم که عظمت شخص را نشان می دهد.

وی ابراز کرد: خداوند صراحتا ولایت را منحصر برای سه مقام یعنی ولایت را برای خودش، رسولش و مؤمنان ثابت می کند.

*ولایت به چه معناست؟

استاد بحوزه علمیه خواهران استان یزد با طرح این سؤال«ولایت چیست؟» اظهار داشت: «ولی» به معنای قرب بین دو پدیده است که فاصله ای بین آنها نیست و سه انگیزه در عرب وجود دارد که این سه انگیزه معنی ولایت را می رساند.

شاکری افزود: از سه مورد فوق (درباره معنای ولایت در عرب) یکی به معنای «محبت»برای محبت کردن است و دیگری به معنای «نصرت» برای یاری کردن و سومین معنی «ولایت» برای حمایت و سرپرستی کردن آمده است.

وی اضافه کرد: ولایت در آیه ۵۵ سوره مائده در معنای اول«محبت» و در معنای دوم «نصرت» درست نیست چون غیر از خدا و رسول افراد دیگر هم با ما دوست هستند و هم به ما کمک می کنند و اصل دوستی و محبت و کمک کردن وظیفه همه است، اما معنای سوم «ولایت» برای سرپرستی کردن درست است یعنی اداره کننده امور و حامی شماست و بسیار روشن است.

وی گفت: در کتاب النهایه جلد ۵ صفحه ۲۲۲ از قول عمر می گوید«مولای هر مؤمنی شدی ای علی»یعنی سرپرست هر مؤمنی شدی نه کمک کننده که این به معنای سرپرست است.

*شواهد قرآنی ولایت امیر المؤمنین علی(ع)

استاد حوزه علمیه خواهران استان یزد اظهار داشت: شواهد قرآنی هم در این زمینه

وجود دارد که کلمه مولا و ولی به معنای سرپرست است که درسوره مریم آیه پنجم حضرت زکریا(ع) گفت:« وَإِنِّی خِفْتُ الْمَوَالِیَ مِنْ وَرَائِی وَکَانَتِ امْرَأَتِی عَاقِرًا فَهَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا » یعنی من پس از خویشتن از بستگانم بیمناکم و زنم نازاست پس از جانب خود یک ولی و سرپرست بعد از من قرار بده.

شاکری گفت: در آیه ۳۳ سوره احزاب خدا می گوید « النَّبِیُّ أَوْلَیٰ بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ یعنی پیغمبر اولی و سزاوارتر به مؤمنان است از خود آنها» پس شواهد زیادی در قران داریم و ولایت به معنای سرپرستی نیست

وی با ذکر قسمت سوم آیه ۵۵ مائده« وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ»گفت: شأن نزول این آیه در بیان مصداق به ما کمک زیادی می کند و در کتاب علامه امینی جلد ۲ ص ۵۲ به آن پرداخته است و از مفسرانی همچون طبری فخر رازی و سایرین شأن نزول را نقل می کند.

استاد حوزه علمیه خواهران تصریح کرد: علامه امینی ماجرای نزول آیه ولایت را از زبان حضرت ابوذر غفاری نقل کرده است که سند آن درتفسیر کشف البیان ثعلبی ص۱۴۹ هست.

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا